Jakie są najczęstsze zachowania zastępcze?
Wychodzenie z nałogu to proces, który wymaga pracy oraz wsparcia środowiska: zarówno przyjaciół i rodziny, jak i otoczenia zawodowego. Podczas tego procesu mogą pojawić się zachowania zastępcze, które rekompensują uzależnionemu pustkę, która pojawia się po porzuceniu nałogu i środków uzależniających.
Objadanie się
Spożywanie nadmiernej ilości kalorii może wiązać się z koniecznością zapełnienia pustki w organizmie po odstawieniu alkoholu czy narkotyków. W życiu osoby uzależnionej pojawia się więcej czasu i przestrzeni, którą chce wypełnić tym, co jest dozwolone i łatwo dostępne – a tak jest z żywnością. Proces wychodzenia z alkoholizmu lub uzależnienia od narkotyków może więc wiązać się z przybraniem na wadze. Należy jednak pamiętać, że przejadanie może również prowadzić do zaburzeń odżywania, np. bulimii czy kompulsywnego objadania. Ważna jest więc współpraca z terapeutą, który w porę zareaguje na zagrożenia płynące z zachowań zastępczych.
Wysiłek fizyczny
Organizm, który przechodzi detoks od alkoholu, leków lub narkotyków może zareagować w różny sposób – osłabieniem, ale na pewnym etapie również powrotem siły fizycznej, która pozwoli na wyrzucenie napięcia i nadmiaru emocji np. na siłowni. Wysiłek fizyczny powinien być w takiej sytuacji kontrolowany, aby był uzupełnieniem zdrowej diety i nie doprowadzał do wycieńczenia organizmu.
Kawa i papierosy
Dla trzeźwiejącego alkoholika substytutami alkoholu mogą stać się kawa i papierosy, które wypełnią pustkę po nałogu alkoholowym. Zachowania zastępcze mogą prowadzić do niebezpiecznej sytuacji z nałogu w nałóg. Osoba, która wcześniej nie paliła, wpada w uzależnienie od nikotyny lub szuka zastępstwa w środkach odurzających. W takich przypadkach niezbędna jest pomoc specjalisty, który wskaże kierunek działania w terapii, aby wychodzenie z nałogu było bezpieczne i nie wiązało się z zachowaniami autodestrukcyjnymi.